HD_web_ข่าวเด่นทั่วไทย-03-removebackground

7 สิงหาคม “วันรพี” น้อมรำลึก พระบิดาแห่งกฎหมายไทย

7 สิงหาคมของทุกปี เป็นวันคล้ายวันสิ้นพระชนม์ของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ ผู้ทรงได้รับการยกย่องให้เป็น “พระบิดาแห่งกฎหมายไทย”
วันที่ 7 สิงหาคม 2567 ที่ศาลจังหวัดกาญจนบุรี อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี ร้อยโท ทศพล ไชยโกมินทร์ ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี ร่วมพิธีทำบุญเนื่องในวันรพีจังหวัดกาญจนบุรี ประจำปี 2567 พร้อมร่วมพิธีถวายสักการะพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ และร่วมปลูกต้นไม้ “ต้นอินทนิล” หน้าบริเวณศาลจังหวัดกาญจนบุรี โดยนางสาวรังสิมา ลัธธนันท์ ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดชุมพรช่วยทำงานชั่วคราวในตำแหน่งผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดกาญจนบุรี นำกล่าวสดุดีเทิดพระเกียรติ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ เนื่องในวันรพี ประจำปี 2567 โดยมีพล.ต.ต.นครินทร์ สุคนธวิท ผบก.ภ.จว.กาญจนบุรี ,พ.ต.ท. กิตติพิชญ์ จันทร์สมบูรณ์ เลขานุการนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดกาญจนบุรี ,นางกนกพร ศิลาภากุล ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดกาญจนบุรี, นายวรรษภณ แสงเป่า ประธานสภาทนายความจังหวัดกาญจนบุรี ,ศาลยุติธรรม พร้อมด้วยข้าราชการ บุคลากรหน่วยงานกระบวนการยุติธรรม นักกฎหมาย และผู้มีเกียรติเข้าร่วม

“วันรพี” มาจากพระนามเดิมของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ คือ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ ทรงเป็นพระราชโอรสองค์ที่ 14 ในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ ประสูติจากเจ้าจอมมารดาตลับ เมื่อวันพุธ ขึ้น 11 ค่ำ ปีจอ จุลศักราช 1236 ตรงกับวาระทางสุริยคติ 21 ตุลาคม พุทธศักราช 2417
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 ทรงมีพระราชปณิธานแน่วแน่ที่จะส่งพระราชโอรสทุกพระองค์ไปศึกษาต่อที่ต่างประเทศ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ ทรงศึกษาต่อ ณ ประเทศอังกฤษ เนื่องจากช่วงเวลาดังกล่าวประเทศไทยมีศาลกงสุลฝรั่ง ชาวยุโรปและอเมริกันมีอำนาจในประเทศไทยอย่างมาก พระองค์มีพระทัยตั้งมั่นที่จะพยายามขอยกเลิกอำนาจศาลกงสุลต่าง ๆ จึงทรงเลือกศึกษาวิชากฎหมาย เพื่อจะได้กลับมาพัฒนากฎหมายบ้านเมืองกับพัฒนาผู้พิพากษา และราชการศาลยุติธรรมให้ดีขึ้น

ด้วยพระปรีชาสามารถอันเป็นอัจฉริยะประกอบกับพระวิริยะอุตสาหะของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ พระองค์ได้ทรงประกอบพระราชกรณียกิจ อันเป็นคุณประโยชน์แก่ประเทศไทยเป็นเอนกประการ ในปีพุทธศักราช 2440 ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเสนาธิการบดีกระทรวงยุติธรรม ทรงปฏิรูปงานศาล ปรับปรุงและยกร่างกฎหมายหลายฉบับ เช่น ประมวลกฎหมายลักษณะอาญา รัตนโกสินทร์ศก127 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เป็นต้น พระองค์ทรงสถาปนาโรงเรียนสอนกฎหมายขึ้นเพื่อให้โอกาสแก่ประชาชนรับการศึกษากฎหมายโดยทรงสอนด้วยพระองค์เอง เพื่อที่จะให้มีผู้รู้กฎหมายมากขึ้น พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ ทรงเป็นนักนิติศาสตร์ ผู้ยึดมั่น ในความซื่อสัตย์สุจริตอย่างยิ่งยวด ทรงถือว่าความซื่อสัตย์สุจริตเป็นสิ่งสำคัญสำหรับชีวิตมนุษย์ โดยเฉพาะสำหรับนักกฎหมาย ทรงจัดวางระเบียบศาลยุติธรรมสู่ระบบใหม่ ทรงรวบรวมกฎหมายและคำพิพากษาฎีกาพร้อมแต่งตำราอธิบายกฎหมายต่างๆ มากมายทรงได้รับยกย่องให้เป็น “พระบิดาแห่งกฎหมายไทย” และเรียกวันที่ 7 สิงหาคม อันเป็นคล้ายวันสิ้นพระชนม์ของพระองค์ทุกปีว่า “วันรพี”
จิรวัฒน์ ศรีวิเชียร ผู้สื่อข่าวจังหวัดกาญจนบุรี